Γεια σας, είμαι η Στεφανία. |
Η γέννηση του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή γιορτάζεται κάθε 24 Ιουνίου, στην αρχή του ελληνικού καλοκαιριού και κοντά στην ημέρα του θερινού ηλιοστασίου . Κατά την αρχαιότητα τελούνταν διάφορα έθιμα την περίοδο αυτή λόγω του ηλιοστασίου, που αν και παγανιστικά, διατηρήθηκαν και συνδέθηκαν τελικά με την ημέρα του Αϊ- Γιαννιού, όπως συχνά αναφέρεται για λόγους συντομίας . |
Στο μάθημα αυτό θα δούμε μερικά από αυτά τα αρχαία έθιμα. |
Γνωρίζετε τι σχέση μπορεί να έχει ο μόλυβδος με τα έθιμα της ημέρας του Αϊ-Γιάννη; |
Θα σας δείξουμε την απάντηση στο τέλος αυτού του βίντεο. |
Τον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή τον έχουμε αναφέρει ξανά στο βίντεο των Θεοφανίων. Εκεί είδαμε ότι βάπτισε τον Ιησού. Αυτό που δεν είπαμε όμως, είναι ότι ήταν και προφήτης του χριστιανισμού γιατί με τη διδασκαλία του προετοίμασε τον κόσμο να υποδεχτεί τον Μεσσία, δηλαδή τον Ιησού. Για αυτό πολύ συχνά ονομάζεται και «Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος ». Ο λαός μας του έχει δώσει όμως περισσότερα προσωνύμια όπως «Ριζικάρης», «Ριγανάς» επειδή εκείνη την ημέρα πρωί πρωί μάζευαν τη ρίγανη, ενώ στην Κρήτη αναφέρεται και ως «Κρυαδίτης» ή «Νηστευτής». |
Τα δύο κυριότερα έθιμα της γιορτής αυτής τελούνται την παραμονή. Αυτά είναι ο « κλήδονας » και οι φωτιές που ανάβονται στις πλατείες και στους μαχαλάδες των χωριών. Για αυτό ο Άγιος Ιωάννης λέγεται και «Κλήδονας», «Λαμπαδάρης» ή «Φανιστής». Οι δύο τελευταίες λέξεις προέρχονται από τις λέξεις «λαμπάδα» και « φανός » αντίστοιχα. Πάνω από τις φωτιές πηδάνε όλοι οι κάτοικοι του χωριού, γιατί πιστεύουν ότι έτσι θα διώξουν κάθε κακό και θα επιφέρουν την κάθαρση . Για αυτό ο ανταγωνισμός για τη μεγαλύτερη φωτιά είναι μεγάλος! |
Ο «κλήδονας», είναι ένα τελετουργικό μαντείας : Ανύπανδρες κοπέλες μαζεύονται σε ένα σπίτι. Μία από αυτές αμίλητη πηγαίνει και φέρνει το «αμίλητο νερό» από πηγάδι ή πηγή και το βάζει σε πήλινο δοχείο, όπου κάθε κοπέλα ρίχνει ένα προσωπικό της αντικείμενο, το λεγόμενο «ριζικάρι». Έπειτα το δοχείο σκεπάζεται με κόκκινο ύφασμα, δένεται σφιχτά με ένα κορδόνι , και αφήνεται έξω όλο το βράδυ κάτω από τα άστρα. Με αυτό οι κοπέλες πιστεύουν ότι θα δουν στο όνειρό τους τον μελλοντικό τους σύζυγο. |
Την επόμενη μέρα οι κοπέλες ανοίγουν το δοχείο. Ενώ η υδροφόρος ανασύρει τα ριζικάρια ένα ένα, κάποια απαγγέλλει μαντινάδες σχετικά με αυτά όπως: Της μαύρης κότας τα φτερά στη γη να τιναχτούνε και της κακιάς γειτόνισσας τα μάτια να της βγούνε! |
Και τώρα θα σας δείξω την απάντηση του προηγούμενου κουίζ. |
Γνωρίζετε τι σχέση μπορεί να έχει ο μόλυβδος με τα έθιμα της ημέρας του Αϊ-Γιάννη; |
Στην Κεφαλονιά οι κοπέλες έχυναν λιωμένο μολύβι μέσα στο αμίλητο νερό. Καθώς αυτό κρύωνε απότομα, έπαιρνε διάφορα σχήματα. Τότε η « εξηγήστρα », η μεγαλύτερη από τις κοπέλες, μελετούσε τα σχήματα και έδινε διάφορες ερμηνείες για το μέλλον του κάθε κοριτσιού. |
Πώς σας φάνηκε το μάθημα αυτό; Μάθατε τίποτα ενδιαφέρον; |
Εσείς έχετε παρόμοια έθιμα μαντείας στη χώρα σας; |
Αφήστε μας τα σχόλιά σας στο GreekPod101.com και τα λέμε στο επόμενο μάθημα. |
Γεια χαρά! |
Comments
Hide